Choroba Cushinga - nadczynność kory nadnerczy

Pacjenci z Chorobą Cushinga (nadczynnością kory nadnerczy) powinni być rehabilitowani tak wcześnie, jak tylko to możliwe.

A oto dlaczego:

  • u pacjentów z chorobą Cushinga dochodzi do zmian zwłóknieniowych w mięśniach i miopatii. Najczęściej zmiany te dotyczą mięśni grupy kulszowo-goleniowej, czyli mięśnia półścięgnistego, półbłoniastego i dwugłowego uda a w konsekwencji dochodzi do niemożności zgięcia stawów kolanowych aż do nadwyprostu, czemu u małych psów może towarzyszyć obustronne zwichnięcie rzepki. Zwierzę wykonuje skaczący ruch do przodu na obu sztywnych kończynach (w skrajnej sytuacji używa obu tych kończyn jednocześnie).
  • stwierdzono iż długotrwałe podwyższone stężenie kortyzolu w chorobie Cushinga u ludzi prowadzi do zmniejszenia gęstości kości i osteoporozy. W 2025 opisano przypadek psa u którego doszło do ścieńczenia kości kręgów w odcinku szyjnym i piersiowym oraz patologicznych złamań kilku żeber https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40090760/
  • postaci przysadkowej choroby Cushinga mogą towarzyszyć objawy neurologiczne: zaburzenia świadomości, apatia, krążenie w jedną stronę, naciskanie głową na przedmioty, ścianę, a także ślepota, ataksja i padaczka

O czym należy pamiętać, gdy trafi do nas pacjent z chorobą Cushinga

Choroba występuje zasadniczo w dwu postaciach:
⚕🐾 postać przysadkowa (aktywny hormonalnie guz zlokalizowany jest w przysadce, same nadnercza są wówczas równomiernie powiększone, ze względu na pobudzenia hormonalne z „piętra wyżej”. Zazwyczaj same nadnercza nie są zmienione nowotworowo.
⚕🐾 postać nadnerczowa: guz znajduje się w jednym z nadnerczy, drugie nadnercze jest zazwyczaj zmniejszone
⚕🐾 nie zawsze udaje się rozstrzygnąć z którą postacią mamy do czynienia (jest to często uzależnione od decyzji co do metod diagnostycznych, które możemy wykorzystać).
⚕🐾 występuje również tzw. atypowy syndrom Cushinga, którego objawy są podobne, ale wywoływane są przez zaburzenia wydzielania innych hormonów nadnerczowych, jak np. hormony płciowe. Są to przypadki, które w standardowych testach będą dawać wyniki ujemne.
 

Aspekty szczególnie ważne w rehabilitacji

🚩 wszyscy pacjenci muszą pozostawać pod ścisłą kontrolą lekarza weterynarii
🚩 należy spytać z jaką postacią choroby mamy do czynienia (gdzie znajduje się guz), a jeśli nie zostało rozstrzygnięte czy to postać przysadkowa czy nadnerczowa, założyć, że guz może znajdować się w nadnerczu, dopóki nie zostanie to wykluczone.
🚩 należy spytać czy w badaniach obrazowych nie stwierdzono innych zmian nowotworowych. Jest to istotne ze względu na wykluczenie wielu metod fizykoterapii
🚩 pacjenci z chorobą Cushinga mogą mieć skłonność do mikrozakrzepów, ścieńczenia kości oraz do nadciśnienia. Należy z nimi postępować łagodnie, dostosować odpowiednio siłę pracy oraz nie pozwalać na pozostawania zbyt długo w jednej pozycji.
🚩 pacjenci z chorobą Cushinga często mają przewlekłe zmiany skórne, opóźniony jest u nich proces gojenia. Bieżnia wodna czy laser wysoko energetyczny mogą być przeciwwskazane.
🚩 w chorobie tej zwierzę jest narażone na wszelkie konsekwencje nadmiernego wydzielania kortyzolu, również przewlekły stres i nietolerancję ciepła. W przypadku każdego pacjenta trzeba zastanowić się czy korzystne będzie zastosowanie fizykoterapii, w której dochodzi do ogrzania tkanek.
🚩 w medycynie chińskiej często chorobę Cushinga opisywano jak Liver Damp-Heat i Stagnant Liver Qi, co można przetłumaczyć jako syndrom Wilgoci i Gorąca Wątroby oraz Zastój Qi Wątroby. Akupunktura może wspomóc leczenie tych pacjentów. Natomiast terapeuci manualni z pewnością mogą wykorzystać w tych aspektach spokojną i delikatną pracę z przeponą
🚩 w przypadku pacjentów z objawami neurologicznymi należy przede wszystkim poinformować właściciela aby nagrał nietypowe zachowania zwierzęcia i zgłosił obserwowane objawy prowadzącemu lekarzowi weterynarii. Właściciele często interpretują łagodniejsze objawy neurologiczne jako oznaki starości
🚩 wspomagająco u pacjentów z objawami neurologicznymi możemy zastosować łagodne osteopatyczne techniki wyciszające oraz akupunkturę, również w calu zmniejszenia stresu, oraz ze względu na działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne
🚩 pracując z psem u którego zmiany miopatii nie są jeszcze widoczne, warto wdrożyć program profilaktyczny, zapobiegający zanikowi mięśni
🚩 u psów z widoczną miopatią należy pamiętać o zmianach kompensacyjnych w innych obszarach ciała
🚩 kinezyterapia jest niezbędna i powinna być dostosowana do obecnego stanu psa
Pacjenci z Cushingiem to zazwyczaj wiekowe psy i koty. Oprócz tej ciężkiej choroby, będą borykać się z problemami charakterystycznymi dla swojego wieku. Jednocześnie wiele leków będzie u nich przeciwwskazanych. Rehabilitacja jest dla nich świetną opcją terapii układu ruchu